ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΑΣ: ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑ ΣΩΜΑΤΑ

ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΩΜΑΤΩΝ 

1) ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΩΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΙ ΥΓΡΑ ΥΛΙΚΑ

Στόχος:

• Να αντιληφθούν και να εντοπίσουν τα παιδιά τις διαφορές των στερεών και των υγρών σωμάτων.

Υλικά: μαρκαδόρος, καλαμάκι, ζάχαρη, τουβλάκια, ζώα, πέτρες, ξύλα, καφές, νερό, οινόπνευμα, λάδι, πλαστελίνη, λαστιχάκι.

 Παρουσιάσαμε στα παιδιά διάφορα υλικά, τα ονομάσαμε και έπειτα συζητήσαμε γι΄αυτά παρατηρώντας τα. Προκαλέσαμε τα παιδιά για περαιτέρω συζήτηση ρωτώντας τα πως θα μπορούσαμε να τα ξεχωρίσουμε μιας και όπως τα ίδια είπαν, όλα τα υλικά δεν είναι ίδια.

Μέσα από τη συζήτηση οδηγηθήκαμε στο συμπέρασμα ότι τα παραπάνω υλικά χωρίζονται σε αυτά που είναι υγρά, και σε αυτά που δεν είναι υγρά. Αναφέραμε τον όρο στερεά στα παιδιά μιας και δεν τον γνώριζαν και ταξινομήσαμε τα σώματα σε υγρά και στερεά.

  

2) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΧΗΜΑ

Στόχος: Να αντιληφθούν τα παιδιά τα χαρακτηριστικά των σωμάτων (υγρών και στερεών) ως προς το σχήμα τους.

Υλικά: μαρκαδόρος, καλαμάκι, ζάχαρη, τουβλάκια, ζώα, πέτρες, ξύλα, καφές, νερό, οινόπνευμα, λάδι, πλαστελίνη, λαστιχάκι.

Έχοντας τα παραπάνω υλικά απλωμένα ρωτήσαμε τα παιδιά εάν έχουν σχήμα. Για κάποια υλικά, κυρίως τα στερεά, ήταν εύκολο να εκφραστούν τα παιδιά, όπως για παράδειγμα πλαστελίνη ή το λαστιχάκι. Ωστόσο ήταν πιο εύκολο σε σχέση με τα υγρά υλικά να αντιληφθούν ότι τα στερεά έχουν σχήμα. Για τα υγρά δεν έδωσαν καμιά απάντηση γιατί δεν μπορούσαν να προβλέψουν ότι τα υγρά παίρνουν το σχήμα τους από το δοχείο μέσα στο οποίο βρίσκονται.

Συμπέρασμα: Τα στερεά σώματα έχουν το δικό τους σχήμα, ενώ τα υγρά παίρνουν το σχήμα τους από το δοχείο μέσα στο οποίο βρίσκονται.

3) ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΣΕ ΕΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ.

Στόχος: Να ταξινομήσουν τα στερεά σώματα σε εκείνα που αλλάζουν μορφή (πλαστελίνη, λαστιχάκι, καλαμάκι, ζάχαρη και υλικά σε σκόνη), και σε εκείνα που δεν αλλάζουν μορφή ( πέτρα, ξύλο).

Υλικά: μαρκαδόρος, καλαμάκι, ζάχαρη, τουβλάκια, ζώα, πέτρες, ξύλα, καφές, νερό, οινόπνευμα, λάδι, πλαστελίνη, λαστιχάκι.

Φέραμε στην γωνιά μας ένα πλαστικό άδειο μπουκάλι νερό. Ρωτήσαμε τα παιδιά εάν μπορούμε τα στερεά σώματα να  τα τοποθετήσουμε μέσα στο μπουκάλι. Αρχίσαμε τις δοκιμές διαπιστώνοντας πως άλλα υλικά χωράνε και άλλα δεν χωράνε.

 

 

Προβληματιστήκαμε για αυτά που δεν χωρούσαν, επειδή το στόμιο ήταν μικρό και προκαλέσαμε την σκέψη των παιδιών μήπως και μπορούμε να κάνουμε κάτι για να τα χωρέσουμε. Με σχετική ευκολία τα παιδιά απάντησαν πως αν αλλάξουμε το σχήμα σε μερικά στερεά σώματα θα μπορέσουμε να τα βάλουμε μέσα στο μπουκάλι.

 

Λεπτύναμε την πλαστελίνη

Ανοίξαμε το καλαμάκι

 Είδαμε και άλλα υλικά που μπορούμε να τα αλλάξουμε σχήμα και ας χωρούσαν στο μπουκάλι, όπως η ζάχαρη και το λαστιχάκι που το κόψαμε.

Συμπέρασμα: Ορισμένα στερεά σώματα αλλάζουν μορφή ενώ κάποια άλλα δεν αλλάζουν.

τα στερεά σώματα που αλλάζουν μορφή

4)  ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ

Στόχος: Να αντιληφθούν τα παιδιά την έννοια της απορροφητικότητας και τις ιδιότητες των σωμάτων σε σχέση με το νερό (επιπλέουν/ βυθίζονται)
Υλικά: Χαρτόκουτο, πλαστικό δοχείο, υγρά σώματα (νερό, καφές, λάδι, οινόπνευμα)

 α) Η έννοια της απορροφητικότητας

Πειραματιστήκαμε με ένα χαρτόκουτο, ένα πλαστικό δοχείο και υγρά σώματα. Ρίξαμε σε ένα χαρτόκουτο νερό, οινόπνευμα, λάδι και καφέ. Το ίδιο κάναμε και στο πλαστικό δοχείο

 

Συμπέρασμα: Το νερό απορροφάται από το χαρτί, ενώ το νερό δεν απορροφάται από το πλαστικό.

Επαναλάβαμε το πείραμα με οινόπνευμα, καφέ, λάδι.

 Σταγόνα δεν έπεσε και διαπιστώσαμε ότι τα υγρά σώματα απορροφώνται από το χαρτί.

 Συμπέρασμα:  Διαπιστώσαμε ότι τα υγρά σώματα δεν απορροφώνται από το πλαστικό.

β) Τα σώματα που επιπλέουν ή βυθίζονται

Υλικά: Σφουγγάρι, φύλλο, πλαστικό, χαρτί, βαμβάκι, πέτρες, κέρματα, ξύλο, φελιζόλ. συνδετήρας, φτερό, μπαλόνι, λαστιχάκι, δοχείο με νερό.

Συγκεντρώσαμε όλα τα σώματα στο τραπέζι και τα παιδιά άρχισαν να τα παρατηρούν. Πολύ γρήγορα αρχίσαμε τις υποθέσεις και τους πειραματισμούς.

 

Το κέρμα (μέταλλο) και ο συνδετήρας βυθίζονται

Το ξύλο επιπλέει

Η πέτρα βυθίζεται                                                                                 Το πλαστικό επιπλέει

Το φτερό και το φύλλο επιπλέουν

 

 Το χαρτί και το βαμβάκι βυθίζονται

 

Το φελιζόλ επιπλέει

 

 Το σφουγγάρι και το μπαλόνι επιπλέουν

Συμπέρασμα:  Το πλαστικό, το ξύλο, το μπαλόνι, το φτερό, το σφουγγάρι, το φύλλο, το φελιζόλ επιπλέουν. Το μέταλλο, η πέτρα, το χαρτί βυθίζονται.

Στο παρακάτω πίνακα σημειώναμε τις προβλέψεις μας και τα συμπεράσματά μας κατά την διάρκεια των πειραμάτων.

Στο τέλος κατασκευάσαμε καραβάκια από φελλό που επιπλέουν στο νερό.

Για την εμπέδωση τηης έννοιας επιπλέουν- βυθίζονται φτιάξαμε ένα φύλο εργασιάς μέ έναν πίνακα διπλής εισόδου στον οποίο σημειώσανε με ένα Χ την ιδιότητα του σώματος ανάλογα με το εάν αυτό επιπλέι ή βυθίζεται.